ΕΛΠ42 - ELP42 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Β1 χαρακτηριστικά Παλαιολιθικης

ΕΛΠ42 - ELP42 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Β1 χαρακτηριστικά Παλαιολιθικης

   ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ (Βραχοσκεπή Μποΐλα – Υ/Π!   Η έναρξη της Παλαιολιθικής σηματοδοτείται από τον έλεγχο των βασικών αρχών της κατεργασίας του λίθου και την εμφνιση των πρώτων λίθινων εργαλείων! Αρχα"#$ερα α%&ρ'π"%α εραλε)α!  οι πελεκημένες κροκλες "λιμναίες ή ποταμίσιες από διφορα πετρώματα# *+Χρο%ολο"κ# πλα)σ"ο!  "$%& εκ!# '&(!((()*(!((( Π!+! ,+Κλ)-α , σταθερή βελτίωση του κλίματος% τήξη των παγετώνων% βλστηση στέπας - " Μπαΐλα , .υχρό και ξηρό με διαστήματα υγρασίας% υγρασία και στα ορειν με δενδρώδη βλστηση#! .+%&ρ0πο1 , *+ Η Παλα"ολ"&"κή  συμπίπτει με την εμφνιση του /010 2324567! ,+ +την 8λλδα την αρχαιότερη μαρτυρία της παρουσίας του ανθρώπου στον 8λλαδικό χώρο αποτελεί το κρανίο των Πετραλώνων "9αλκιδική#% :ατατσσεται ανμεσα στον /010 2324567 και τον /010 7;<=2>7 >2;>?235/;@2>7=7! .+ :ατ τη Μ2σ3 Παλα"ολ"&"κή  εποχή ο /010 2324567 δίνει τη θέση του στον σAγχρονο νθρωπο τον /010 7;<=2>7 ή >2;>?235/;@2>7=7% με τον αυξημένο εγκέφαλο να αποτελεί σημαντική βιολογική διαφορ σε σχέση με τα προηγοAμενα ανθρώπινα είδα! 4+ :ατ την  5σ$ερ3 Παλα"ολ"&"κή  εμφανίBεται ο /010 7;<=2>7 7;<=2>7, σταματοAν οι ανατολικές εξελικτικές μεταβολές% ενώ η συμπεριφορ αναπτAσσεται με γρήγορο ρυθμό! 4+Πολ"$"σ-"κή ε62λ"63 (-ε 78σ3 $α αρχα"ολο"κ8 9λ"κ8 κα$8λο"πα – -αρ$9ρ)ε1 , *+Ε:ΕΛΙ:Η ΤΟΥ ΕΡ;ΑΛΕΙΑΚΟΥ Ε:ΟΠΛΙΣΜΟΥ (ΛΙΘΟΤΕΧ<ΙΑ!   *+ Cα στοιχεία που διαθέτουμε για να αναπαραστήσουμε τη Bωή του παλαιολιθικοA ανθρώπου είναι τα εργαλειακ κατλοιπα! ,+ :ατ την Πρ'"-3 Παλα"ολ"&"κή  έχουν εντοπιστεί ελχιστα δείγματα λίθινων χειροπελέκων "π!χ! :οκκινόπηλο Ηπείρου και Παλαιόκαστρο :οBνης#! .+ :ατ τη Μ2σ3 Παλα"ολ"&"κή  αναπτAσσονται νέες τεχνικές της λιθοτεχνίας, εργαλειακ σAνολα σε φολίδες% εργαλειακοί τAποι, αιχμές και ξέστρα% ο χειροπέλεκυς εξακολουθεί να χρησιμοποιείται μέχρι το τέλος της Dεσολιθικής! Eνπτυξη της τεχνικής Fεβαλλου! 4+ Η  5σ$ερ3 Παλα"ολ"&"κή  χαρακτηρίBεται από την τεχνική των λεπίδων με την οποία γίνεται, *+ :αλAτερη εκμετλλευση της πρώτης Aλης! ,+ Cελειοποίηση των λίθινων εργαλειακών συνόλων! .+ :ατασκευή νέων τAπων εργαλείων% όπως του 6=σ$ρο9  και της λ9>)?α1 ! 4+ΜΠΑ@ΛΑ , *+ Eπό την κοιλδα του GοHδομτη οι νθρωποι περισυνέλεγαν την κAρια πρώτη Aλη% κροκλες πυριτόλιθου% για την κατασκευή των εργαλείων τους και του οπλισμοA τους "αιχμές βελών και δορτων% εκτοξευτήρα% τόξο#% τις οποίες ακόμα εντοπίBουμε στο Iφυσικό δπεδοJ της βραχοσκεπής!  ,+ K πυριτόλιθος της περιοχής δεν ήταν ιδιαίτερα καλής ποιότητας και θρυμματιBόταν% ωστόσο χρησιμοποιώντας εξειδικευμένη τεχνική παρήγαγαν μικρολεπίδες% χρήσιμες για το κυνήγι! .+ Lστόσο επειδή έχουν βρεθεί και εργαλεία από καλής ποιότητας πυριτόλιθο συμπεραίνουμε ότι τον προμηθεAονταν κατ τη διρκεια των μετακινήσεων τους και τον κατεργBονταν επί τόπου! ,+ΚΑΤΟΙΚΗΣΗ!   *+ :ατ κAριο λόγο σε υπαίθριες θέσεις "έως και τη Dέση Παλαιολιθική#% αλλ και βραχοσκεπές και σπήλαια "κατ την Mστερη Παλαιολιθική - DπαNλα#% κοντ σε νερό "πηγές% ποτμια% λίμνες# και σε πηγές πρώτης Aλης% όπως ο πυριτόλιθος% π!χ! υπαίθριες θέσεις στον :οκκινόπηλο Ηπείρου ή στο Παλαιόκαστρο :οBνης! ,+ Cα σπήλαια και οι βραχοσκεπές έχουν ανατολικομεσημβρινό προσανατολισμό% ώστε οι ακτίνες του ήλιου να φωτίBουν και να θερμαίνουν το χώρο κατ τη διρκεια της ημέρας! .+ Η είσοδος και ο μπροστινός χώρος των σπηλαίων κατοικοAνται% ενώ το εσωτερικό είναι .υχρό και όχι φιλικό! 4+ K χαρακτήρας της εγκατστασης "μόνιμες ή ημιμόνιμες θέσεις% κυνηγητικές στσεις% θέσεις σφαγεία# εξαρτται μεσα από τις κλιματικές συνθήκες A+ Παλαιολιθικός νθρωπος, δεν έχει μόνιμη εγκατσταση% μετακινείται εποχικ Bώντας νομαδικ! B+ΜΠΑ@ΛΑ , *+ Cα αρχαιολογικ κατλοιπα "λίθινα εργαλεία% θραAσματα οστών Bώων# και οι εστίες μαρτυροAν ότι η βραχοσκεπή κατοικήθηκε εποχιακ% ενισχAοντας τη σημασία της στο  νομαδικό βίο των παλαιολιθικών ομδων! ,+ Eπό τον μικρό αριθμό &αλ8σσ"0% οσ$ρ20% % τα οποία δεν συνδέονται με το μεσο γεωγραφικό περιβλλον $31 Μποΐλα1 % υποδηλώνονται μετακινήσεις μεταξA της παραλιακής Bώνης και του εσωτερικοA της περιοχής! .+ Cα θαλσσια όστρεα ίσως αποτελοAν αντικείμενα συμβολικοA χαρακτήρα κι όχι κατλοιπα διατροφής! 4+  Oσως ο πυριτόλιθος και τα θαλσσια όστρεα να αποτελοAν αντικείμενα ανταλλαγής μεταξA διαφορετικών ομδων! .+Ε<ΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΟΥ Α<ΘΡCΠΟΥ!*+ Cροφοσυλλεκτικό στδιο ,+ :υρίως φυσική εκμετλλευση Bωικών και φυσικών πόρων! .+ :υνήγι και αλιεία! 4+ +υλλέγει και αξιοποιεί λίθινες πρώτες Aλες και φυτ A+ΜΠΑ@ΛΑ ,  *+ Kι παλαιολιθικοί κυνηγοί σκότωναν κυρίως αιγαγροειδή% που έβρισκαν καταφAγιο στην κοιλδα και τα μικρ οροπέδια πνω από τον GοHδομτη! ,+ Eπό τα θραAσματα των οστών φαίνεται ότι τα θηρματα μεταφέρονταν στη βραχοσκεπή όπου ακολουθοAσαν εκδορ% διαμελισμός% τεμαχισμός και στη συνέχεια κατανλωση! .+ Cα εργαλεία που χρησιμοποιοAνταν γιP αυτές τις εργασίες ήταν φολίδες με ανεπεξέργαστες ακμές και για την αφαίρεση του λίπους χρησιμοποιοAσαν ξέστρα! 4+ Cέτοια εργαλεία στη DποNλα έχουν βρεθεί πολA λίγα% ενώ λίγα είναι και τα εργαλεία από οστ! A+ Η τροφή τους δεν περιελμβανε πολλές φυτικές Aλες αλλ μυελό% .ρια τα οποία .ρευαν% κστορες% που ήταν απαραίτητοι και για τη γοAνα τους% λαγοί και πτην! Cέλος λίγα σαλιγκρια και #σ$ρεα λ9κο= %ερο= ! B+ Cα κατλοιπα διατροφής χορτοφγων θηλαστικών% κυρίως ελαφιών% αποδεικνAουν ότι οι παλαιολιθικοί κυνηγοί δραστηριοποιοAνταν και εκτός της κοιλδας του GοHδομτη% και κυνηγοAσαν την νοιξη και το καλοκαίρι νεαρ ελφια "δόντια#! 4+ΤΑDΕΣ!   *+ Qαίνεται πως ο νθρωπος από τη Dέση Παλαιολιθική αρχίBει να φροντίBει τους νεκροAς του!